2021 елда ТАССРның халык артисты, РСФСРның атказанган артисты Идеал Ишбүләковның тууына 95 ел тулды, ул Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театрының әйдәп баручы солисты иде.
Артист Идеал Ишбүләковның биографиясе үткән буын башкаручыларына хас: эшче гаиләсендә туган, анда халык музыкасы, классик, джаз музыкасы даими яңгырый. Балачакта әти-әниләре белән үзешчән түгәрәкләрдә катнаша. Армиядә хезмәт иткән елларда округның чик буе гаскәрләренең җыр һәм бию ансамблендә хор артисты була. Шунда ук һөнәри белем ала.
1953 елда хыялы тормышка аша — ул Казан консерваториясенең вокаль факультетына укырга керә. Яшь җырчының көчле аһәңле тавышы тыңлаучыларны җәлеп итә. Зачетларның берсендә консерватория ректоры Нәҗип Җиһанов аны тыңлагач, үзенең әле язылып бетмәгән «Җәлил» операсында төп рольне башкарырга тәкъдим итә. Партияне башкару өстендә эш башлана. Муса Җәлил роле — җырчы репертуарында иң әһәмиятлеләрдән була.
Опера премьерасы җырчының иҗади карьерасына башлангыч бирә. Шул ук елда Мәскәүдә Татар сәнгате һәм әдәбияты декадасында күрсәтелә. Консерваторияне тәмамлагач, Идеал Ишбүләковны Җиһановның «Җәлил» спектаклендә төп рольне башкару өчен Зур театрга чакыралар, анда ул ел дәвамында эшли. Казанга кайткач опера театрының әйдәп баручы солисты була. Идеал утыз елга якын театр сәхнәсендә җырлый. Ике дистәдән артык төп опера партияләрен башкара.
Җырчы бигрәк тә эчке низаг һәм катлаулы психологиягә нигезләнгән Хозе, Җәлил, Радамес, Герман, Каварадосси кебек рольләрне уңышлы башкара. Вердиның «Аида» операсыннан Радамес партиясе аның визит карточкасы була, аны гастрольләрдә башкара. Үзенең төп эшеннән тыш, җырчы республиканың музыкаль-иҗтимагый тормышында да актив катнаша. Ул еш кына ил буйлап театр белән гастрольләргә йөри. Аның репертуарына опералардан романслар һәм арияләр генә түгел, татар композиторлары Салих Сәйдәшев, Александр Ключарев, Заһид Хәбибуллин әсәрләре, шулай ук татар халык җырлары да керә. Шундый күптөрле репертуар белән ул илнең күп шәһәрләрендә, шулай ук Әзәрбәйҗан, Казахстан һәм Урта Азиядә була. 1973 елдан алып гомеренең соңгы көннәренә кадәр Идеал Ишбүләков Казан консерваториясендә укыта. Анда күп кенә танылган татар җырчылары укыган, алар арасында Мирсәет Сөнгатуллин, Айдар Фәйзрахманов, Асаф Вәлиев та бар. Һөнәри башкару традицияләре аның укучыларында дәвам итә.
Алия Галиуллина, Кәдрия Мерсиапова, Татарстан яңалыклары
