“Эрмитаж-Казан” үзәгендә “Тылсымлы фонарь” күргәзмәсе ачылды. Анда элек тылсымлы фонарьлар дип атап йөртелгән беренче проекция җайланмалары, 19 гасырның күләгә театрлары, кулдан эшләнгән оригиналь пыяла слайдлар, һәм башка оптик уенчыклар күрсәтелә.
Күргәзмәне оештыручы Максим Васильев килгән кунакларга күләгә театрның асылын аңата. Моннан 1700 еллар элек Кытайда барлыкка килгән сәнгать үрнәкләре хәзер Казанда тәкъдим ителде. Тылсымлы фонарь дип исемләнгән күргәзмәдә 50 дән артык экспонатны карап булачак. Төп үзенчәлеге шунда, күргәзмә кунаклары тылсымлы фонарьләрне карап кына калмыйча, аларны мөстәкыйль куллана, 19 гасыр үрнәкләре буенча төзелгән күләгә театрында үз күренешен куя алачак. Шул максаттан чыгып, махсус уннан артык интерактив җайланма әзерләнгән. Алар оригиналь уенчыкларның зурайтылган күчермәләре булып тора. Димәк, механик слайдларны күчереп, аларның анимацияләрен кабатлап булачак.
“Эрмитаж-Казан” үзәге җитәкчесе Маргарита Тихонова: «Элек бик күркәм гадәт булган. яңа ел бәйрәмнәрендә өйләрдә яңа ел фонарьларын кабыза торган булганнар. Бу үзенә күрә бер тылсым тудырган. Шуңа күрә дә нәкү менә Яңа ел бәйрәмнәрендә без әлеге күргәзмәне оештырырга булдык. Коллекөия тулыланда, интерактив җайланмалар әзерләнде. Без горурланып әйтә алабыз: бөтен Россиядә мондый күргәзмә беренче тапкыр тәкъдим ителә.»
Тылсымлы фонарьларның кинематография үсеше тарихында әһәмияте әйтеп бетергесез зур. Алар патшаларның күңелен күрү өчен кулланылган. Соңрак тылсымлы фонарьларга – коточкыч фонарьлар дип тә исем бирәләр. Аның белән ярлыларны куркытканнар. Күргәзмәдә тәкъдим ителгән иң борынгы тылсымлы фонарь 1850нче елга карый. Ул шәм белән яктыртылган, соңрак исә керосин лампалар куллана башлаганнар.
Тәкъдим ителгoy экспонатлар Америка кушма штатлары һәм Европадан китерелгән. Күргәзмә 31 гыйнварга кадәр эшлиячәк. Ул балаларга да, өлкән яшьтәгеләргә дә кызык булачак ди оештыручылар.
Айзилә Батырханова, Ирек Хәмидуллин, Татарстан яңалыклары.